Ngày 1/7/2025, Chính phủ đã chính thức ban hành Nghị định 181/2025/NĐ-CP, quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Thuế giá trị gia tăng năm 2024. Với nhiều điểm mới mang tính đột phá, nghị định được kỳ vọng sẽ nâng cao hiệu lực quản lý thuế, thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt và tạo sự minh bạch trong hoạt động sản xuất – kinh doanh.
1. Đẩy mạnh thanh toán không dùng tiền mặt
- Khi mua hàng hoá, dịch vụ hoặc nhập khẩu từ 5 triệu đồng trở lên (bao gồm GTGT), doanh nghiệp phải thanh toán không dùng tiền mặt mới được khấu trừ thuế đầu vào.
- Tổng các lần mua trong cùng ngày nếu đạt từ 5 triệu vẫn phải đáp ứng yêu cầu về chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt
Đây được xem là bước đi mạnh mẽ nhằm thúc đẩy thói quen giao dịch điện tử, hạn chế tình trạng hóa đơn khống, giảm thiểu thất thu thuế.
2. Hoàn thuế và khấu trừ thuế chặt chẽ, minh bạch hơn
- Nghị định 181 cũng mở rộng đối tượng và điều kiện hoàn thuế GTGT. Theo đó, doanh nghiệp có số thuế đầu vào chưa được khấu trừ từ 300 triệu đồng trở lên trong kỳ tính thuế sẽ được xem xét hoàn thuế. Ngoài ra, các dự án viện trợ nhân đạo, không hoàn lại, dự án đầu tư theo hình thức ODA cũng được ưu tiên áp dụng chính sách hoàn thuế.
- Bên cạnh đó, các khoản chi liên quan đến hàng hóa bị tổn thất do thiên tai, dịch bệnh, hoặc sử dụng cho hoạt động khuyến mại hợp pháp cũng có hướng dẫn chi tiết về điều kiện khấu trừ, tạo hành lang pháp lý rõ ràng cho doanh nghiệp.
3. Quy định rõ ràng về giá tính thuế và thời điểm kê khai
- Nghị định mới đồng thời quy định cụ thể về giá tính thuế GTGT trong các trường hợp đặc thù như đại lý bán đúng giá, dịch vụ viễn thông, hoạt động môi giới, cung ứng điện nước,... Điều này giúp hạn chế tình trạng xác định sai căn cứ tính thuế, vốn gây nhiều khó khăn trong quá trình kiểm tra – thanh tra thuế trước đây.
- Về thời điểm xác định thuế, nghị định cũng đưa ra các mốc thời gian cụ thể, tránh tình trạng doanh nghiệp trì hoãn kê khai, gây ảnh hưởng tới tiến độ thu ngân sách.
4. Tác động thực tiễn: Doanh nghiệp phải thay đổi để thích nghi
Theo nhận định của các chuyên gia tài chính, Nghị định 181/2025/NĐ-CP là dấu mốc thể hiện nỗ lực cải cách hệ thống thuế của Việt Nam, theo hướng minh bạch và chuẩn mực quốc tế. Tuy nhiên, để thích nghi với các quy định mới, doanh nghiệp sẽ cần chủ động:
- Đầu tư hệ thống thanh toán điện tử, phần mềm kế toán và lưu trữ chứng từ số.
- Rà soát lại toàn bộ quy trình mua bán, thanh toán, đặc biệt là các khoản chi từ 5 triệu đồng.
- Đào tạo bộ phận kế toán, thuế nắm chắc các quy định về hoàn và khấu trừ thuế để tránh sai sót trong thực hiện.
Ngoài ra, với việc thay thế Nghị định 209/2013/NĐ-CP và 49/2022/NĐ-CP, các hướng dẫn trước đây chính thức hết hiệu lực, yêu cầu các đơn vị cần cập nhật ngay nội dung mới để tránh rủi ro pháp lý.
